Идома ёфтани бӯҳрони сиёсию иқтисодӣ
дар як қатор кишварҳои ҷаҳон, алалхусус дар кишварҳои асосии шарикони тиҷоратӣ
ва таъсири ҳаргуна омилҳои беруна, аз қабили пастравии нархи молу ашёи хоми
асосӣ дар бозори ҷаҳонӣ, баландшавии нархи молҳои озуқаворӣ, коҳиш ёфтани қурби
асъори миллӣ нисбат ба асъорҳои хориҷӣ ва як қатор омилҳои дигари дохилӣ ба
иқтисодиёти кишварамон боиси пастравии нишондиҳандаҳои асосии макроиқтисодӣ, аз
ҷумла коҳишёбии ҳаҷми гардиши савдои хориҷӣ, қурби пули миллӣ, хизматрасониҳои
пулакӣ, даромадҳои пулию қобилияти харидории аҳолӣ ва даромадҳои буҷети давлатӣ
гардидааст.
Дар нимсолаи якуми соли ҷорӣ ҳиссаи воридот дар гардиши савдои хориҷӣ ба 1499,7 млн.доллари ИМА ё 77,3% баробар гардида, нисбат ба ҳамин давраи соли 2015 ба маблағи 75,4 млн.доллари ИМА ё ба андозаи 4,8% кам гардидааст. Дар ин давра маҳсу󠆳лоти маъданӣ 20,5% 59,2 млн.доллари ИМА, санги фузулоти қимматбаҳо ва нимқиматбаҳо 98,8% 39,4 млн.доллари ИМА, маҳсулоти та йёри озуқа 34,7% ё 43,3 млн.доллари ИМА, чӯбу тахта ва маснуоти он 40,8% 39,4 млн.доллари ИМА, маҳсулоти растанӣ 18,6% ё 35,9 млн.доллари ИМА, маҳсулоти чорво 38,6% ё 13,7 млн.доллари ИМА, воситаҳои нақлиёт 10,2% ё 10,5 млн.доллари ИМА ва ғайраҳо кам шудааст.
Дар нимсолаи якуми соли ҷорӣ ҳиссаи воридот дар гардиши савдои хориҷӣ ба 1499,7 млн.доллари ИМА ё 77,3% баробар гардида, нисбат ба ҳамин давраи соли 2015 ба маблағи 75,4 млн.доллари ИМА ё ба андозаи 4,8% кам гардидааст. Дар ин давра маҳсу󠆳лоти маъданӣ 20,5% 59,2 млн.доллари ИМА, санги фузулоти қимматбаҳо ва нимқиматбаҳо 98,8% 39,4 млн.доллари ИМА, маҳсулоти та йёри озуқа 34,7% ё 43,3 млн.доллари ИМА, чӯбу тахта ва маснуоти он 40,8% 39,4 млн.доллари ИМА, маҳсулоти растанӣ 18,6% ё 35,9 млн.доллари ИМА, маҳсулоти чорво 38,6% ё 13,7 млн.доллари ИМА, воситаҳои нақлиёт 10,2% ё 10,5 млн.доллари ИМА ва ғайраҳо кам шудааст.
Ҳамзамон, дар ин давра воридоти
мошинолот ва таҷҳизот 41,0% ё 82,4 млн.доллари ИМА, фулузоти арзон ва маснуоти
онҳо 20,6% ё 30,6 млн.доллари ИМА, газвори нассоҷӣ ва маснуоти онҳо 47,6% ё 9,4
млн.доллари ИМА, маҳсулоти саноатии кимиё 10,7% ё 16,6 млн.доллари ИМА, асбобу
анҷоми оптикӣ ва тиббӣ 65,4% ё 7,6
млн.доллари ИМА, резин ва маснуоти онҳо 15,3% ё 5,4 млн.доллари ИМА пойафзол ва
каллапӯш 2,0 баробар 3,7 млн.доллари
ИМА ва ғайраҳо афзоиш ёфтааст.
Дар ин давра қурби миёнавазнии
асъори миллӣ нисбат ба 1 доллари ИМА 7,8 сомониро ташкил дода, нибат ба ҳамин
давраи соли гузашта (5,8 сомонӣ) 2,0 сомонӣ ё 33,8% ва нисбат ба қурби барои
таҳияи буҷети соли 2016 пешбинишуда (6,96 сомонӣ) ба андозаи 0,83 сомонӣ ё 12,0%
зиёд мебошад.
(бо ҳазор доллари ИМА)
Тарози
савдо манфӣ буда. барзиёдии воридот нисбат ба содирот 1060,3 млн.доллари ИМА ё
3,6 маротибаро ташкил медиҳад, ки он ба 38,0% ММД баробар мебошад.
Қобили қайд аст, ки дар моҳҳои
январ-июни соли 2016 ба ҷумҳурӣ 46 мамлакати хориҷи дуру наздик ба маблағи
23489,7 ҳазор доллари ИМА ёрии башардӯстона расонидаанд, ки таносуби бештар аз
рӯи ёрии башардӯстона ба Чин 26,3%, Руссия 19,4%, Ҳиндустон 9,3%, Покистон
5,8%, Сербия 5,4%, Қазоқистон 4,0%, Дания 3,7%, Олмон ва Ҷумҳурии Корея 2,9%,
Туркия 2,8%, Беларус 2,7%, Швейтсария 2,6% ва ғайраҳо рост меояд.